Бирламчи бош оғриқлари патогенезида нейротрофик Омилларнинг аҳамияти

Abstract

Цефалгия - оғриқли ва организм ўз нормал фаолиятини амалга оширишга тўсқинлик қиладиган жараён бўлиб, Глобал миқёсда катта ёшли аҳоли орасида (клиник белгилари охирги бир йил давомида энг камида 1 маротаба кузатилган) бош оғриғининг тарқалиши таҳминан 50 % га тенг. Маълумки, мавжуд бўган барча бош оғриқлари иккита катта гуруҳга бўлиб ўрганилади: бирламчи БО ва иккиламчи БО. Бирламчи бош оғриқлари, хусусан, мигрень ва зўриқиш бош оғриғи кўп тарқалганлиги ва муҳим ижтимоий-иқтисодий зарарига қарамай, уларнинг патофизиологияси тўлиқ ўрганилмаган. Узоқ йиллар давомида мигрень симптомларининг пайдо бўлишини қон томирлар тонуси ўзгариши билан боғлиқ деб ҳисобланган, кейинчалик эса мигреньдаги оғриқ фазасининг механизми тригеминоваскуляр (ТВТ) тизим фаоллашуви ва оғриқ нейропептидлари билан боғлиқ эканлигини кўрсатувчи бир қанча илмий изланишлар олиб борилган. Ҳозирги замонавий неврологияда эса нейтрофик омиллларнинг оғриқ пайдо бўлиш жараёнида иштироки ўрганилмоқда. Ушбу мақоламизда бош мия нейротрофик омили (БДНФ)нинг бирламчи цефалгиялар келиб чиқиш патогенезидаги аҳамиятини кўриб чиқамиз.