Abstract:
Ishning maqsadi. RA kasalligida metobolik sindromning uchrash chastotasini va uning klinik
va laborator ko`rsatkichlari bilan bog’liqligini aniqlash.
Materiallar va usullar. 60 nafar ilgari BNVP qabul qilmagan bemor tekshirildi.bemorlarning
o’rtacha yoshi 52,0 [42,4;61] yil; kasallik davomiyligi og’riq - 6,0[4,0;8,0] oy, IgM RF (87%) va16
Ревматология
ACCP (100%) uchun seropozitiv; kasallik faolligi. DAS28 -5,3 [5,0; 6,2]; SDAI -31,7 [22,3;40,3];
CDAI -28,4 [17.5;38.0].MS AO (WC ≥ 94 sm (m), ≥80 sm (F), glyukoza darajasi ≥5,6 mmol/l
yoki QD, XS,PZLP <1,0 mmol/l (m.), <1,3 mmol/l (f.), TG≥1,7 mmol/l, AQB≥130/85 mm Hg IDF
mezonlariga muvofiq aniqlandi.
Nazorat guruhi revmatik kasalliklari bo’lmagan 30 nafar sog’lom donorlardan iborat bo’lib,
ular jinsi va yoshi bo’yicha tekshirilgan bemorlar bilan taqqoslangan.
Natijalar. Umuman olganda RA bo’lgan bemorlarda MS chastotasi nazorat guruhiga
qaraganda yuqori bo`ldi: 38 ga nisbatan 63% (p<0,05). MS ning mavjudligi yoki yo’qligiga qarab,
RA bilan bemorlar 2 guruhga bo’lingan: I guruh – RA bilan og`rigan MS bor bemorlar kasallangan
bemorlar (n=38); II guruh – MSsiz (n=22). I guruhdagi bemorlar II guruhdagi bemorlarning
yoshga nisbatan kattaroq bo`ldi (55,0 [50,0; 58,0] yilga nisbatan 51,0 [38,0; 58,0] yil) (p<0, 05).
Taqqoslangan guruhlarda kasallikning klinik ko’rinishi, davomiyligi va RA faolligida farqlar yo’q
edi. Shu bilan birga, yoshga qarab, RA bilan og’rigan bemorlarda RA faollik indekslari (DAS 28
(r=0,39), SDAI (r=0,45), CDAI (r=0,43), (ECHT (r=0,21), SRO(r=0,31))o’rtasida korrelyatsiya
mavjudligi aniqlandi,MS bilan (barcha hollarda p=0,001). Sistolik qon bosimining oshishi
kasallikning davomiyligi (r=0,23), SROning oshishi (r=0,25), PZLP darajasining pasayishi klinik
(DAS indekslari) bilan bog’liq.(DAS28), SDAI, CDAI) (r = 0,5) va laboratoriya (SRO, ECHT) (r = 0,3)
erta RA bilan korrelyatsiyasi mavjudligi aniqlandi (barcha hollarda p<0,05).
Xulosa. Erta RA bilan og`rigan bemorlarda antirevmatik terapiyani tayinlashdan oldin MS
chastotasi nazoratga qaraganda yuqori. RA ning klinik va laboratoriya parametrlarining MS
va uning tarkibiy qismlari bilan bog’liqligi MS rivojlanishida revmatoid yallig’lanishning rolini
ko’rsatadi.
